بیماری صبحگاهی در حاملگی
به گزارش وبلاگ به آبادی، تفریباً سه چهارم زنان حامله در سه ماه اول حاملگی خود از حالت تهوع و گاهی از استفراغ رنج می برند این حالت در صبح ها که به این شرایط، بیماری صبحگاهی گفته می گردد. که در صبح ها شرایط بیمار بدتر است و در میانه های روز
نویسنده: حسین عبداللهی ثانی
بیماری صبحگاهی چیست؟
تفریباً سه چهارم زنان حامله در سه ماه اول حاملگی خود از حالت تهوع و گاهی از استفراغ رنج می برند این حالت در صبح ها که به این شرایط، بیماری صبحگاهی گفته می گردد. که در صبح ها شرایط بیمار بدتر است و در میانه های روز بهتر می گردد، ولی این بیماری در همه ساعات روز هم می تواند وجود داشته باشد.این بیماری بیش تر به علت مسائل جسمی (فیریولوژیک) رخ می دهد، اما گاهی عوامل روانی هم در آن دخیل هستند.
بیماری صبحگاهی در چه زمانی از حاملگی آغاز می گردد و چه موقع خاتمه می یابد؟
این بیماری معمولاً در هفته ششم و گاهی در هفته چهارم (ماه اول) آغاز می گردد. به تدریج درماه های بعد بیش تر می گردد و حدود نیمی از زنانِ مبتلا در هفته چهاردهم یا آغاز ماه چهارم بهبودی پیدا می نمایند. در بعضی ممکن است تا ماه پنجم و در عده ای هم تا آخر حاملگی ادامه پیدا کند.چرا بیماری صبحگاهی به وجود می آید؟
علت به وجود آمدن بیماری صبحگاهی دقیقاً تعیین نیست. ولی تغییرات فیزیولوژیک در حین حاملگی می تواند علت آن باشد. هورمون، hcG که هورمون اصلی حاملگی است و افزایش اندازه آن در ادرار و خون وسیله ای برای تشخیص حاملگی می باشد، در بروز این بیماری نقش دارد. افزایش این هورمون تهوع به وجود می آورد، اما دقیقاً تعیین نیست که با چه مکاهممی باعث ایجاد تهوع و استفراغ می گردد، ولی مقدار افزایش این هورمون در خون با آغاز علایم و تشدید بیماری صبحگاهی مرتبط است. افزایش استروژن هم ممکن است در بروز این بیماری نقش داشته باشد. به علت افزایش ترشح هورمون استروژن در بدن زنان در دوران حاملگی، حس بویایی آنان و حساسیت شان نسبت به بو در این دوران افزایش می یابد، که همراه با افزایش حساسیت دستگاه گوارش به علت تغییرات هورمونی می توانند از عوامل ایجاد تهوع باشند.با وجود این که برای درمان بیماری صبحگاهی ویتامین B تجویز می گردد، ولی در تحقیقات کمبود آن در زمان مبتلا یافت نشده است.
مطالعات نشان می دهند که بعضی از خانم ها نوعی واکنش غیرطبیعی به استرس از خود نشان می دهندکه آنان را مستعد حالت تهوع و استفراغ می نماید.
این بیماری در شرایط های خاص و استرس زا مثل حاملگی های ناخواسته یا شرایط نامساعد زندگی یا بدرفتاری اطرافیان و عدم توجه به فرد تشدید می گردد.
احتمال تهوع و استفراغ در چه شرایطی بیش تر می گردد؟
1- حاملگی دو قلو و چند قلو که احتمالاً به علت بالا رفتن hcG است.2- وجود تهوع و استفراغ در حاملگی های قبلی.
3- وجود تهوع و استفراغ به اسم عارضه مصرف قرص های ضد بارداری که علت این مسئله ممکن است پاسخ بدن به افزایش استروژن باشد.
4- داشتن سابقه بیماری حرکتی که به بیماری ماشین معروف است، و افراد در اثر حرکات خودرو دچار تهوع می شوند.
5- استعداد ژنتیکی بیماری در صورتی که مادر یا خواهر فرد به آن مبتلا باشند.
6- سابقه سردردهای میگرنی
7- بیماری مول (بچه خورک). بیماری که در آن علی رغم بزرگی رحم حاملگی وجود ندارد و در رحم توده بدخیم رشد می نماید که باید درمان جدی صورت گیرد.
آیا حالت تهوع مادر در اثر بیماری صبحگاهی بر روی جنین تأثیر می گذارد؟
بسیاری از مادران علاوه بر تحمل حالت تهوع، نگران جنین خود هستند. تهوع و استفراغ خفیف که معمولاً در دوران بارداری برای مادران پیش می آید، تا زمانی که مادر غذا را تحملکند و اندازه زیادی مایعات بنوشد، تهدیدی برای سلامتی جنین محسوب نمی گردد. از این گذشته در سه ماهه اول بارداری جنین آن قدر بزرگ نیست که نتواندکالری کافی را از مادر بگیرد. اگر مادر نمی تواند رژیم غذایی متعادلی داشته باشد، بهتر است از مولتی ویتامین استفاده کند.
آیا نداشتن بیماری صبحگاهی نشانه احتمال افزایش سقط است؟
بعضی از افراد فکر می نمایند نداشتن بیماری صبحگاهی نشانه احتمال سقط است، اما الزاماً این گونه نیست. درست است که مطالعات نشان داده اند زنانی که کودک شان سقط می گردد کم تر دچار حالت تهوع بوده اند، ولی بسیاری از زنان هم هستند که دوران حاملگی شان را به طور طبیعی طی نموده اند و نوزاد خود را به جهان آورده اند، در حالی که در طی این دوران حالت تهوع نداشته اند.چه راه هایی برای کاهش تهوع بیماری صبحگاهی وجود دارد؟
- از غذاها و بوهایی که سبب تهوع می شوند پرهیز کنید. یک راه دیگر مصرف غذاهایی که مزه ملایم دارند یا گرم نکردن غذاست تا بوی آن کم تر باشد.- سعی کنید همواره اندازهی شیرینی ساده مثل کلوچه در کنار تخت خود داشته باشید و هر وقت از خواب بیدار شد یکی دو تا کلوچه میل کنید و 20 تا 30 دقیقه دراز بکشید.
- وعده های غذایی را کوچک و متعدد کنید تا معده تان هیچ وقت خالی نباشد.
- از غذاهای چرب بپرهیزید، زیرا هضم آن ها به خصوص در زمان حاملگی طول می کشد. هم چنین از غذاهای سنگین، تند، اسیدی(ترش) و سوخاری شده هم پرهیز کنید، زیرا باعث تحریک معده می شوند.
- سعی کنید در طول روز استراحت کافی داشته باشید و از استرس بپرهیزید (باید اطرافیان خانم باردار محیط و شرایط دلخواهی را، به خصوص از نظر روانی، برای وی فراهم نمایند.) می توانید ساعات استراحت را با فعالیت های دلخواه و با افراد دلخواه سپری کنید.
در صورتی که با اقدامات فوق حالت تهوع کنترل نشد، حتماً به پزشک معالج تان مراجعه کنید و از وی یاری بگیرید.
منبع مقاله :
عبداللهی ثانی، حسین، (1389)؛ زنان و بیماری های خاص روان پزشکی، (بیماری های روان پزشکی مرتبط با زنان)، تهران، نشر قطره، چاپ اول
منبع: راسخون